تحلیل انتقادی رویکردهای اثباتی به قانون بررسی موردی دیدگاه های هانس کلسن و هربرت هارت

Authors

سید محمد مهدی غمامی

استادیار دانشکدۀ معارف اسلامی و حقوق، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران حسین عزیزی

دانشجوی دکتری، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

abstract

اثبات گرایی حقوقی از جمله مکاتب حقوقی است که داشتن نظریه­ای اخلاقاً بی­طرف توصیفی یا مفهومی از حقوق را هم ممکن می­داند و ضروری. بر پایۀ این مکتب، قوانین اثباتی، قوانینی است که دولت ها آن را تصویب می­کنند و متفاوت از اصول اخلاقی مکتب حقوق طبیعی است که دائمی تلقی می شوند و حتی بنابر بعضی از نظریات، ریشۀ الهی دارند. اثبات گرایی حقوقی در دوران معاصر، اغلب خود را با نظرهای هانس کلسن و هربرت هارت معرفی کرده و به شدت متأثر از این دو اندیشمند بوده است، به گونه­ای که نمی­توان از اثبات گرایی سخن به میان آورد و از تبیین نظری آن دو سخن نگفت. کلسن با نظریۀ ناب حقوقی، سعی در معرفی رویکرد اثبات­گرایانۀ خالص و تند دارد، درحالی که هربرت هارت دارای مذاقی معتدل است و رویکردی فایده گرا را در میان اثبات گرایان حقوقی دنبال می کند، البته نظریات هر دو در مبانی و اصول اثبات گرایی ریشه دارد؛ اصولی که هم خود به تنهایی و هم در حوزۀ حقوق با برداشت­هایی که کلسن و هارت ارائه می­دهند، علاوه بر تناقضات متعدد، بیش از گذشته با کارکردهای حقوق در جامعۀ انسان اجتماعی ناهمخوانی دارد و در صورت اجرا با نتایج ناخواسته­ روبه رو می­شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل انتقادی رویکردهای اثباتی به قانون بررسی موردی دیدگاه‌های هانس کلسن و هربرت هارت

اثبات‌گرایی حقوقی از جمله مکاتب حقوقی است که داشتن نظریه­ای اخلاقاً بی­طرف توصیفی یا مفهومی از حقوق را هم ممکن می­داند و ضروری. بر پایۀ این مکتب، قوانین اثباتی، قوانینی است که دولت‌ها آن را تصویب می­کنند و متفاوت از اصول اخلاقی مکتب حقوق طبیعی است که دائمی تلقی می‌شوند و حتی بنابر بعضی از نظریات، ریشۀ الهی دارند. اثبات‌گرایی حقوقی در دوران معاصر، اغلب خود را با نظرهای هانس کلسن و هربرت هارت معرف...

full text

جستاری نقادانه در اندیشه های هانس کلسن

هانس کلسن یکی از مشهوترین فیلسوفان حقوق درسراسر جهان است که اندیشه های حقوقی او همواره مورد توجه بوده است . نظریه های حقوقی محض یکتایی نظامی حقوقی و منطق نظام حقوقی از معروفترین نظریه های اوست با این حال نظریه های او از گزند انتقادات اندیشمندان مصون نمانده است تلاش ما در این مقاله بر این است که ضمن طرح اندیشه های کلسن آنها را به چالش کشانده و جایگاه آنها را در اندیشه های حقوقی امروز بررسی خوا...

full text

بررسی تطبیقی رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان

چکیده «رویکردهای انتقادی به تحلیل گفتمان» یکی از روش­های کیفی در حوزه مباحث اجتماعی و فرهنگی است. بر مبنای این گرایش زبان انعکاس­دهندۀ شفاف و آینه­واری از واقعیت نیست، بلکه ابزاری است تنیده در روابط قدرت که موجب برساخت اجتماعی واقعیت می­شود. خود این رویکرد از دو گرایش عمده تشکیل شده است که عبارتند از: الف) تحلیل گفتمان فوکویی؛ ب) تحلیل گفتمان انتقادی. برای شناخت بهتر این رویکرد، می­بایست به ت...

full text

جستاری نقادانه در اندیشه های هانس کلسن

هانس کلسن یکی از مشهوترین فیلسوفان حقوق درسراسر جهان است که اندیشه های حقوقی او همواره مورد توجه بوده است . نظریه های حقوقی محض یکتایی نظامی حقوقی و منطق نظام حقوقی از معروفترین نظریه های اوست با این حال نظریه های او از گزند انتقادات اندیشمندان مصون نمانده است تلاش ما در این مقاله بر این است که ضمن طرح اندیشه های کلسن آنها را به چالش کشانده و جایگاه آنها را در اندیشه های حقوقی امروز بررسی خواهی...

full text

نقد و بررسی: رویکردهای پیکره‌ای به تحلیل انتقادی استعاره

رویکرد­های پیکره‌ای به تحلیل انتقادی استعاره، چارتریس- بلک، انتشارات پالگریو مک­میلان، 272 صفحه. 

full text

صلـح پایدار مبتنی بر حقـوق بین‌الملل از منظر «هانس کلسن»

«هانس «کلسن»» نظریه‌پرداز  و حقوق‌دان پرآوازه و بنیان‌گذار  مکتب وین است که نظریات وی بر روند رو به رشد مباحث حقوق بین‌الملل تأثیر زیادی داشته است. وی به‌عنوان  یک پوزیتیویسم واقع‌گرا با ارائۀ نظریه محض حقوقی و نظریه یگانگی حقوق مباحث بدیعی مطرح کرده که سال‌ها الهام‌بخش سایر حقوق‌دانان بین‌المللی بوده است. یکی از مباحث بدیع مدنظر وی نظریه «صلح مبتنی بر حقوق» است که بخش‌هایی  از آن از صلح پایدار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات حقوق عمومی

جلد ۴۶، شماره ۱، صفحات ۱۳۹-۱۵۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023